مبدأ تاریخ هجری شمسی
تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران بر اساس سال هجری شمسی می باشد که این قانون در مورخه ۱/۱۱/۱۳۰۴ هجری شمسی تصویب شده است بر اساس این قانون سال هجری شمسی حقیقی، اول سال (( روز اول بهار )) و مبدأ تاریخ هجرت حضرت محمد (ص) از مکه به مدینه می باشد و مدت آن 365 روز و 6 ساعت و 48 دقیقه 51 ثانیه می باشد.
مبدأ سال هجری شمسی در زمان سلطنت ملکشاه سلجوقی توسط عمر خیام نیشابوری و عبدالرحمن خازنی و عده ای دیگر از ریاضی دانان و منجمان ایرانی تعیین و تنظیم شد.
چون سال شمسی با سال قمری تقریبا 11 روز تفاوت دارد، بنابراین سال هجری شمسی همواره تقریبا 11 روز از سال هجری قمری عقب می ماند و در نتیجه تقریبا هر 34 سال یکسال، سال قمری از سال خورشیدی جلو می افتد.
هر سال هجری شمسی شامل 12 ماه به ترتیب زیر می باشد:
۱-فروردین 31 روز 2-اردیبهشت 31 روز 3-خرداد 31 روز 4-تیر 31 روز 5-مرداد 31 روز 6-شهریور 31 روز 7-مهر 30 روز 8-آبان 30 روز 9-آذر 30 روز 10-دی 30 روز 11-بهمن 30 روز 12-اسفند 29-30 روز
مدت یکسال هجری شمسی 365 روز است که هر چهار سال یکبار ماه اسفند 30 روز است که به آن سال کبیسه می گویند و مدت آن 366 روز است.
مبدأ تاریخ هجری قمری
مبدأ تاریخ هجری قمری از هجرت پیامبر گرامی اسلام (ص) از مکه به مدینه محاسبه می شود که تا کنون 1425 سال از آن می گذرد. سر آغاز تقویم هجری قمری ، روز اول محرم سالی است که حضرت محمد (ص) از مکه به مدنه هجرت نمودند.
سال قمری بر حسب گردش 12 دور کره ماه به دور زمین است که مدت آن 35 روز و 8 ساعت و 48 دقیقه و24 ثانیه می باشد.
مدت ماه قمری دقیقا معلوم نیست و به هلال و محاق آن بستگی دارد و معمولا مدت آن 29 روز و 12 ساعت و 44 دقیقه و 2 ثانیه است. هر سال هجری قمری شامل 12 ماه به ترتیب زیر می باشد:
۱-محرم 2-صفر 3-ربیع الاول 4-ربیع الثانی 5-جمادی الاول 6-جمادی الثانی 7-رجب 8-شعبان 9-رمضان 10-شوال 11-ذیقعده 12-ذیحجه
مبدأ تاریخ میلادی
مبدأ تاریخ میلادی، تولد حضرت عیسی (ع) در زمان سلطنت فرهاد پادشاه اشکانی، و اکتا و آگوست امپراطور روم می باشد.
مبنای تقویم بین المللی در جهان امروز بر اساس ولادت حضرت عیسی (ع) می باشد که به آن تاریخ میلادی می گویند. هر سال میلادی شامل 12 ماه به ترتیب زیر می باشد:
۱-ژانویه 31 روز 2-فوریه 28-29 روز 3-مارس 31 روز 4-آوریل 30 روز 5-مه 31 روز 6-ژوئن 30 روز 7-ژوئیه 31 روز 8-آگوست 31 روز 9-سپتامبر 30 روز 10-اکتبر 31 روز 11-نوامبر 30 روز 12-دسامبر 31 روز
مدت یکسال میلادی 365 روز است که هر چهار سال یک بار ماه فوریه 29 روز است که به آن سال کبیسه می گویند و مدت آن 366 روز می باشد.
روش تبدیل سال شمسی به قمری و بالعکس
هر سال قمری تقریبا 10 روز و 21 ساعت از سال شمسی کوتاهتر است. در نتیجه به مبنای محاسبه سال قمری، از مبدأ تاریخ اسلام، یعنی هجرت حضرت رسول اکرم ((ص)) تاکنون، در مقایسه با سال شمسی 41 سال بیشتر گذشته است، و به تعبیر دیگر هر 33 سال شمسی، 43 سال قمری است. بنابراین برای تبدیل سال قمری به سال شمسی و بالعکس از اعداد 33 و 34 به روش زیر استفاده می شود:
1373 : 33 ~? 41 ? 1373 + 41 = 1414
1414 : 34 ~? 41 ? 1414 - 41 = 1373